Azure Active Directory ile Kimlik Yönetimi: Kurumsal Güvenliğin Temel Taşı

Modern dijital dünyada kimlik, yeni güvenlik sınırıdır.
Kurumlar artık yalnızca ağlarını veya cihazlarını değil, kimliklerini de korumak zorundadır.
Azure Active Directory (Azure AD) — yeni adıyla Microsoft Entra ID — bu dönüşümün merkezinde yer alarak, kullanıcı erişimlerini güvenli, ölçeklenebilir ve akıllı bir şekilde yönetmeyi mümkün kılar.

1. Azure Active Directory Nedir?

Azure AD, Microsoft’un bulut tabanlı kimlik ve erişim yönetimi (IAM) çözümüdür.
Kurumların hem bulut hem de yerel altyapıdaki kullanıcı hesaplarını yönetmesini, uygulamalara güvenli erişim sağlamasını ve çok faktörlü kimlik doğrulama (MFA), koşullu erişim (Conditional Access) gibi modern güvenlik özelliklerinden yararlanmasını sağlar.

Azure AD, şu üç temel ihtiyacı karşılar:

• Kimlik Doğrulama (Authentication) — Kullanıcının kim olduğunu doğrular.

• Yetkilendirme (Authorization) — Hangi kaynaklara erişebileceğini belirler.

• Yönetim (Management) — Hesap, cihaz, rol ve erişim politikalarının yönetimini sağlar.

2. Azure AD’nin Temel Özellikleri

🧩 Single Sign-On (SSO)

Kullanıcılar, tek bir oturum açma işlemiyle hem Microsoft 365 hem de üçüncü taraf SaaS uygulamalarına (Salesforce, Zoom, ServiceNow vb.) erişebilir.
SSO, kullanıcı deneyimini sadeleştirirken, parola yönetimi kaynaklı riskleri azaltır.

🔐 Multi-Factor Authentication (MFA)

Saldırıların %90’dan fazlası kimlik bilgilerini hedef alır.
MFA sayesinde, kullanıcı girişleri parola + ek doğrulama (örneğin mobil bildirim, SMS, donanım anahtarı, biyometrik doğrulama) kombinasyonuyla korunur.

⚙️ Conditional Access

Modern güvenlik yaklaşımının kalbinde yer alır.
Kullanıcı, cihaz, lokasyon, risk seviyesi ve uygulama durumuna göre erişim koşulları tanımlanabilir.
Örneğin:

“Kurumsal ağa dışarıdan bağlanan kullanıcılar için MFA zorunlu olsun.”

Bu yapı, Zero Trust Güvenlik Modeli ile tam uyumludur.

👥 Self-Service Password Reset (SSPR)

Kullanıcılar, IT desteğine ihtiyaç duymadan parola sıfırlayabilir.
Bu özellik hem BT departmanının yükünü azaltır hem de kullanıcı üretkenliğini artırır.

🔍 Identity Protection

Microsoft’un yapay zekâ destekli güvenlik katmanı.
Şüpheli oturum açma davranışlarını, riskli IP adreslerini veya anormal oturum sürelerini tespit eder.
Riskli kullanıcılar için otomatik aksiyonlar (örneğin MFA zorunluluğu veya hesap kilitleme) alınabilir.

🧱 Privileged Identity Management (PIM)

Yönetici hesapları en çok hedef alınan kimliklerdir.
PIM, ayrıcalıklı erişimleri zamanla sınırlı hale getirir (“Just-in-Time Access”) ve her yönetici eylemini kaydeder.
Bu sayede iç tehditlere karşı koruma sağlanır.

3. Azure AD’nin Entegre Olduğu Sistemler

Azure AD yalnızca bir kimlik deposu değildir — Microsoft ekosisteminin merkezi kontrol noktasıdır.
Entegre olduğu başlıca sistemler:

• Microsoft 365 (Exchange, Teams, SharePoint)

• Microsoft Intune (cihaz yönetimi)

• Microsoft Defender for Cloud Apps (Shadow IT denetimi)

• Windows 10/11 Azure AD Join

• Dynamics 365 ve Power Platform uygulamaları

• Üçüncü taraf SaaS uygulamaları (SAML / OIDC protokolleriyle)

Bu entegrasyonlar sayesinde kimlik yönetimi, sadece bir güvenlik unsuru değil; aynı zamanda iş sürekliliği ve verimlilik aracına dönüşür.

4. Zero Trust Yaklaşımı ile Kimlik Güvenliği

Zero Trust, “Güvenme, her zaman doğrula” prensibine dayanır.
Azure AD, bu modelin kimlik ayağını oluşturur:

• Her erişim isteği doğrulanır (MFA + cihaz uyumluluğu + konum kontrolü).

• Erişim yalnızca gerektiği kadar verilir.

• Sürekli risk değerlendirmesi yapılır.

Bu modelle, hem içeriden hem dışarıdan gelen tehditlere karşı dinamik koruma sağlanır.

5. Azure AD Connect ve Hibrit Kimlik Yönetimi

Birçok kurum tamamen buluta geçmemiştir.
Azure AD, Active Directory (AD DS) ile entegre çalışarak hibrit kimlik yönetimi sağlar.

Azure AD Connect, şirket içi AD kullanıcılarını bulutla senkronize eder.
Böylece kullanıcılar hem on-prem hem bulut sistemlerinde tek kimlikle (Hybrid Identity) oturum açabilir.

Desteklenen senaryolar:

• Password Hash Sync

• Pass-through Authentication

• Federation (ADFS ile)

6. Güvenlik ve Uyumluluk Sertifikaları

Azure AD, kurumsal regülasyonlara tam uyumluluk sağlar:

• ISO 27001, SOC 1/2/3, FedRAMP, GDPR, KVKK

• Microsoft’un Compliance Manager aracı üzerinden izlenebilirlik ve denetim kolaylığı sunar.

7. Azure AD’de Raporlama ve İzleme

Sign-in logs, audit logs ve risk detections sayesinde tüm kullanıcı aktiviteleri izlenebilir.
Azure Monitor ve Microsoft Sentinel entegrasyonuyla, kimlik tabanlı olaylar SIEM sistemine aktarılabilir.
Bu, tehdit tespitini hızlandırır ve olay müdahalesini kolaylaştırır.

8. Azure AD Premium Lisans Seçenekleri

Kurumsal düzeyde kimlik güvenliği için P1 veya P2 lisansı önerilir.

9. Kimlik Güvenliği Artık Seçenek Değil, Zorunluluk

Her 39 saniyede bir siber saldırı gerçekleşiyor.
Bu saldırıların %80’i kimlik hırsızlığıyla başlıyor.
Azure AD, modern kimlik yönetiminin kalbinde yer alarak, kurumların güvenliğini, verimliliğini ve esnekliğini artırır.

Doğrulama. Yetkilendirme. Koruma.
Azure Active Directory, dijital kimliklerinizi güvenle yönetmenin en etkili yoludur.

Doküman1

Doküman2